Uniek arrangement 'Petite Messe solennelle' van G. Rossini

CONCERT 
Premiere Cantorij Monnickendam met sopraan Linde Schinkel in Rossini’s Messe solennelle. 

Zondag 10 december 2017 Grote Kerk Monnickendam 

Op het programma van het concert staat de ‘Petite Messe solennelle’ van G. Rossini in een uniek arrangement van dirigent Marcel den Dulk. Rossini schreef deze mis voor een kleine bezetting. Marcel den Dulk bewerkte de mis zodanig dat deze geschikt is voor uitvoering in een groot auditorium, en met een glansrol voor het koor.


 

Toelichting op het arrangement

In 1863 schreef Rossini zijn Petite Messe solennelle voor solisten en een klein vierstemmig koor van twaalf leden, twee piano's en een harmonium. De bescheiden bezetting was vereist om het werk te kunnen uitvoeren in de privé-kapel van Graaf Michel-Frédéric Pillet-Will, die aan Rossini de compositieopdracht voor deze Petite Messe verstrekte.
In 1867 orkestreerde Rossini het werk voor symfonische bezetting en gaf het de naam Messe Solennelle. De Messe werd pas een jaar na zijn dood uitgegeven.


Bij de premiere in 1864 beschikte Rossini over in zijn tijd zeer beroemde solisten uit het Théatre Italien. Mede daardoor spelen de solisten in de Petite Messe solennelle een overheersende rol.
Het koor heeft slechts een klein aandeel in dit 'solisten-concert'. Daarom arrangeerde Marcel den Dulk het overgrote deel van de solistengedeelten voor koor. Zo is de rolverdeling ten gunste van het koor omgedraaid: de Messe Solennelle is in deze vorm een koorwerk met solistische bijdragen geworden. De koor- en solistenpartijen zijn inhoudelijk hetzelfde als het origineel van Rossini, maar zijn ofwel in een aantal delen in dialoog met elkaar gearrangeerd, ofwel voor de hoge solo partijen, zoals die in tenorligging, toebedeeld aan de sopraansoliste. Ook de oorspronkelijke begeleidende partij voor harmonium werd opnieuw uitgeschreven en wel voor een klarinetkwartet. De muzikale expressiemogelijkheden van een dergelijk ensemble zijn veel groter dan van één harmoniumspeler. Op deze wijze leent het werk zich nog beter voor uitvoering in een groot auditorium zoals de Grote Kerk van Monnickendam. 

Hoewel Rossini het werk in eerste instantie schreef voor een kleine bezetting, om te worden uitgevoerd in een kleine kapel, heeft Rossini's Messe in de loop van anderhalve eeuw de weg gevonden naar grote concertzalen. Daarbij is de gewoonte ontstaan om de pauze van het concert in te voegen na het feestelijke 'Amen' van het 'Cum Sancto Spiritus'. Deze uitbundige bruisende muziek, waarmee de eerste helft van het concert voor de pauze wordt afgesloten, heeft Marcel den Dulk in zijn arrangement laten terugkeren aan het einde van het concert.

Het is Rossini's eigen muziek die hier nogmaals klinkt, maar nu met de tekst 'Dona nobis pacem', gevolgd door een overtuigend slotakkoord in de stijl van Rossini. 

 

Bron - Bibliografische gevens:
Marcel den Dulk - Nr. 16311 Rossini - Messe Solennele, arrangement voor koor en sopraan solist. Copyright: SibeliusNederland@gmail.com
 

 



<<< Overzicht